TV Most

U manastiru Banjska na severu Kosova sutra će biti proslavljena ktitorska slava Sveti kralj Milutin.

Obeležavanje ktitorske slave počeće večeras u 17 sati svečanim monaškim bdenjem uoči praznika, a sutra u 8 sati biće služena sveta liturgija.

Manastir Banjska se nalazi u Eparhiji raškoprizrenskoj, nepokretno je kulturno dobro upisano u registar spomenika kulture od izuzetnog značaja u Srbiji.

Manastir je srpska lavra, koja je 7 vekova delila sudbinu i stradala sa  srpskim narodom na Kosovu. Duhovno je oživeo posle 520 godina, 15. avgusta, 2004. godine, kada su ponovo zazvonila zvona, svetu liturgiju služio je blaženopočivši patrijarh srpski Pavle, sa još osam arhijereja, mnogo sveštenstva i vernika pristiglih iz celog regina.

Sveti kralj Stefan Uroš II Milutin Nemanjić (1282 -1321. na prestolu Srpske države) podigao je manastir Banjsku sa sabornim hramom posvećenom Svetom arhidjakonu Stefanu, zaštitniku dinastije Nemanjić, za samo četri godine (1312 - 1316).

Manastir je izgrađen u vizantijskom stilu, na mestu starijeg porušenog hrama, gde je za vreme Stefana Uroša prvog bilo sedište Banjske episkopije.

Milutin je episkopiju pretvorio u igumaniju, manastirsku lavru stavropigijalnog ranga, po redu četvrta iza Studenice, Mileševe i Sopoćana, odredivši je za svoju grobnu crkvu. 

Stefan Uroš II kralj Milutin vladao je 40 godina i podigao 40 crkava. U periodu od 1293. do 1321. godine  Milutin je podigao saborni hram u Hilandaru na Svetoj Gori, Bogorodicu Ljevišku u Prizrenu, Sv Nikitu u Skopskoj Crnoj Gori, Sv Joakima i Anu u Studenici, Sv Đorđa u Starom Nagoričanu, Banjsku i Gračanicu na Kosovu, manastir Svetih Arhanđela u Jerusalimu nedaleko od groba Gospodnjeg, crkvu sv Sofije u današnjoj Sofiji u Bugarskoj, na svetoj gori Sinajskoj crkvu sv Stefana, u Carigradu crkvu zvanu Prodrom posvećenu Svetom Preteči, u Solunu dve crkve: sv Nikolaja i sv Georgija....

Kralj Milutin se upokojio 1321.godine u Nerodimlju, odakle ga je arhiepiskop Danilo preneo u Banjsku. Nakon tri godine, zbog znamenja i svetlosti iz groba izvađeno je njegovo telo, potpuno netruležno. Turci su 1389. godine porušili manastir, telo Sv kralja je preneto u Trepču, a kasnije 1455. god. u Bugarsku, gde se i danas nalazi u crkvi Sv Nedelje u Sofiji.

Izvor: Kosovo online