TV Most

Povodom ponovnog prisvajanja srpskog kulturnog nasleđa na Kosovu i Metohiji i krivotvorenja istorijskih činjenica preko pojedinih albanskih medija, reagovalo je Ministarstvo kulture i informisanja Republike Srbije, uputivši pismo direktorki Uneskovog Regionalnog biroa za Evropu Luizi Tompson Flores, piše Politika.

U tom pismu navedeno je da je postupanje Albanije, koja je i sama član Uneska suprotno principima ove organizacije.

O tom događaju ali i o rezultatima konkursa Ministarstva kulture i informisanja za nekoliko oblasti kulturnog nasleđa  tog događaja za Politiku govori pomoćnica ministra kulture za zaštitu kulturnog nasleđa Danijela Vanušić.

Budući da se ovakve situacije prisvajanja naših spomenika na KiM ponavljaju, koje mere ministarstvo preduzima povodom toga?

Ministarstvo kulture i informisanja podržava različite projekte koji doprinose zaštiti, predstavljanju i većoj vidljivosti spomeničkog nasleđa na Kosovu i Metohiji. Izdvojila bih izložbu i zbornik radova „Umetničko nasleđe srpskog naroda na Kosovu i Metohiji: istorija, identitet, ugroženost, zaštita“, monografije „Crkva svetog Nikole: "Katedrala Novog Brda“, „Manastir Pećka patrijaršija“, „Bogorodica Ljeviška i Manastir Gračanica“. Važno je još jednom podsetiti na to da je Ministarstvo kulture i informisanja u saradnji sa „Majkrosoftom“ prošle godine pokrenulo onlajn pretraživač kulturnog nasleđa. Na ovom prvom objedinjenom portalu koji je dostupan svima bilo gde da se nalaze i žive, na jednom mestu predstavljena je jedinstvena virtuelna riznica srpske kulturne baštine. Pored bogatog muzejskog arhivskog i bibliotečkog fonda postoji i mapa celokupnog nepokretnog kulturnog nasleđa na teritoriji Srbije. Fotografije, istorijat i geografske koordinate unete su na „Gugl mapu“ za svaki spomenik uključujući i spomenike kulture nacionalnih manjina i bogato nasleđe koje se nalazi na teritoriji Kosova i Metohije.

Kako se dalje boriti protiv falsifikovanja istorije?

Dalji koraci su prevođenje svih sadržaja na na enleski jezik, ali i jezike nacionalnih manjina, jer verujemo da je internacionalizacija, kulturne baštine najbolji put ka edukaciji u borbi protiv neznanja i krivotvorenja istorijske istine. Očuvanje srpskog kulturnog nasleđa na KiM predstavlja pripritet i mora biti sačuvano u svom izvornom obliku i nameni za buduće generacije. U saradnji sa Srpskom pravoslavnom crkvom kao vlasnikom, Republički zavod za zaštitu spomenika kulture izvodi radove na zaštiti arhitekture, kamene plastike i na konzervaciji i restauraciji zidnog slikarstva, samostalno ili u mešovitim radionicama, pod pokroviteljstvom Uneska.

Koji su rezultati konkursa za dodelu sredstava za nematerijalno kulturno nasleđe, za muzejsko, arheološko, u oblasti nepokretnog kulturnog nasleđa?

Tokom prethodne nedelje objavljeni su rezultati sedam konkursa u oblasti zaštite: nepokretno kulturno nasleđe; arheološko nasleđe; stara i retka bibliotečka građa; bibliotečkoinformaciona delatnost; arhivska građa; muzejsko i nematerijalno kulturno nasleđe. Odlukama komisija, na pomenutim konkursima podržano je 325 projekata u ukupnom iznosu od 340. 749. 000 dinara. Objavljivanje rezultata ovogodišnjeg konkursa je prolongirano usled pandemije virusa kovid-19 i uvođenja vanrednog stanja, ali smo uspeli da procedure sprovedemo do kraja i predviđeni iznos sa početka godine zadržimo bez umanjenja. Mnoge opštine na teritoriji Srbije suočavaju se sa ozbiljnim ekonomskim posledicama borbe i saniranja posledica koje je ova bolest ostavila. Većina ustanova kulture i zaštite kulturnog nasleđa u Srbiji dobiće samo osnovna sredstva za tekuće održavanje i isplatu plata, dok će sredstva za programe biti znatno ili potpuno umanjena. Stoga je važno što Ministarstvo kulture nije stopiralo konkurse više nego u redovnim okolnostima.

Koje biste od projekata izdvojili kao prioritetne, za koje je izdvojeno najviše sredstava?

Javnosti je poznato je da je zalaganjem Ministarstva kulture i podrškom Republičke direkcije krajem prošle godine rešeno pitanje prostora Grafičkog kolektiva, kulturne beogradske galerije. Ove godine smo na konkursu podržali sufinansiranje projekata izrade savremene stalne postavke u novom prostoru koji se nalazi u ulici Dragoslava Jovanovića 11. Podržali smo rekonstrukciju zgrade Selamluka -  Narodnog muzeja u Vranju i izradu nove stalne muzejske postavke. Stalnu multimedijalnu postavku Narodnog muzeja u Kragujevcu. Istraživanje i uređenje arheološkog nalazišta u Srbiji u okviru zajedničke nominacije „Rimski Limes“,  za upis u Uneskovu listu svetske kulturne i prirodne baštine. Konzervatorsko - restauratorske radove na spomenicima: Jevrejsko groblje u Novom Pazaru,  Kula 11 Smederevske tvrđave,  rekonstrukciju Bibićeve kuće u Melencima, revitalizaciju grada Magliča,  Rimske terme u Čačku, sanaciju ogradnog zida manastira Žiče, brojne druge. U cilju promovisanja srpskog srednjovekovnog spomeničkog nasleđa, koje obuhvata i spomenike na KiM, Ministarstvo kulture i informisanja sufinansiralo je projekat izrade trodimenzionalnih modela koji su namenjeni izgradnji u gradovima Srbije.

Izvor: Politika