TV Most

Tolstoj je jedan od najvećih svetskih romanopisaca, pripovedača i esejista, bio je uspešan kritičar, uticajan moralni filozof, pacifista...

U anketi američkog portala "Top ten buks", 125 američkih i britanskih književnika proglasilo ga je za najboljeg pisca u prethodna dva stoleća.

Kada je te 1910. godine dobio informaciju da je postao dopisni član SKA, Tolstoj je preko svog ličnog lekara Dušana Makovickog poslao predsedniku akademije Stojanu Novakoviću biografiju i bibliografiju, a taj tekst je objavljen u Godišnjaku SKA 23.

Velikom književniku, koji je preminuo iste godine, 20. novembra, objavljen je nekrolog u idućem godišnjaku 24, iz pera predsednika akademije Novakovića.

Titulu počasnog člana srpske akademije Tolstoj je, prema nekoliko različitih izvora, dobio sedam godina ranije, 1903. godine.

Njegov prijateljski odnos prema Srbima došao je do izražaja u vreme aneksione krize Bosne i Hercegovine, 1908. godine kada je vodio prepisku sa Anđom Petrović, mlađom sestrom slikarke Nadežde i književnika Rastka Petrovića.

Tolstoj je zapisao da mu se jedna Srpkinja obratila pitanjem šta misli o pripajanju Bosne i Hercegovine Austriji, koje je izvršeno tih dana.

"Ja sam joj odgovorio kratko, ali ću tim povodom što mogu jasnije i podrobnije izneti svoje mišljenje o tom događaju onima koje to može da interesuje... Nije bitan politički položaj Srbije. Bitno je religiozno stanje srpskog naroda", odnosno, kako je naveo "stepen jedinstva i sloge, solidarnosti i uzjamne ljubavi, one koja sve prevashodi".

Istoriju, a posebno ratnu istoriju Srbije, Tolstoj je izučavao i ranije, u pripremi za pisanje svojih romana "Rat i mir" i "Ana Karenjina".

Poznato je da je dobrovoljac u srpsko-turskim ratovima sedamdestih godina 19. veka, bio ruski pukovnik Nikolaj Rajevski (37) koji je poslužio kao književni uzor za lik grofa Vronskog u Tolstojevom romanu "Ana Karenjina".

Pukovnik Rajevski je poginuo 20. avgusta 1876. godine. Borio se u Prvom srpsko-turskom ratu 1876-1877. godine, vođenom između Osmanskog carstva i Kneževine Srbije.

Srpska vlada je u nekoliko navrata uputila apele za pomoć.

Oni su uglavnom ostajali bez odgovora, ali na srpskoj strani su se borili dobrovoljci iz više evropskih država, u najvećem broju Rusi, pod komandom generala Mihaila Černjajeva, među njima i Rajevski.

Ima podataka da je vremešni Tolstoj nameravao da se preseli u Novi Sad, tada u Austrougraskoj.

Poznato je i da je nekoliko generacija porodice Tolstoj vezano uz Srbiju i bivšu Jugoslaviju.

Objavljen je podatak da su od oko 300 potomaka velikog književnika, najveći broj njih potomci njegovih praunuka Ilije, Olega i Vladimira, a sva trojica su rođeni u Srbiji.

Izvor: Tanjug